Solunum Terapisi Nedir?
Solunum Fizyoterapisi
Solunum Fizyoterapisi Nedir?
•Astım
•KOAH
•Kistik fibrozis
•Bronşektazi
•Geçirilmiş Covid-19 sonrası solunum sorunları yaşayanlar,
•Çocuk felci hastaları,
•İnterstisiyel akciğer hastalıkları,
•Göğüs duvarı bozukluklarına bağlı solunum yetmezlikleri,
•Kas hastalıkları,
•Obeziteden dolayı solunum sıkıntısı yaşayan hastalar,
•Hamilelik dönemindeki solunum sıkıntısı olanlar,
•Cerrahi öncesi ve sonrası gelişen solunum rahatsızlıklarında,
•Cerrahi sonrası uzun süreli hareketsizlik nedeniyle solunum güçlüğü yaşayanlar
•Nörolojik hastalıklara bağlı solunum problemi olanlar,
•Başka bir nedenden kaynaklı nefes problemi yaşayanlar için ilaç tedavilerine ek olarak uygulanan tedavi programına pulmoner rehabilitasyon (solunum terapisi-solunum fizyoterapisi) ismi verilmektedir.
Solunum Terapisi Hangi Durumlarda Uygulanabilir?
Kronik akciğer hastalıklarında ve solunum yetmezliklerinde klasik tedavilerle yapılan uygulamalarda akciğerin solunum kapasitesini arttırabilmek mümkün değildir. Bu tür hastalar ilaçlarını ve kontrollerini aksatmasa bile akciğer fonksiyonlarında ilaç tedavilerinin getirdiği minimal değişiklikler dışında bir iyileşme beklenmediğinden, hastalar günlük hayatta giderek yavaşladığını, çabuk yorulduğunu ve akciğer kapasitesinin her yıl biraz daha azaldığını, göğüs kafesinin giderek daraldığını hissederler. Solunum fizyoterapisi; solunum sıkıntısı, anksiyete, hareketsizlik, kondüsyon bozukluğu gibi sorunlarda kısır döngüyü kırabilen bir tedavi yöntemidir. Bu rehabilitasyon tedavisi sayesinde hasta olduğu yerde saymaz gelişme kaydedebilir.
Solunum terapisi herhangi bir akciğer hastalığı olanlar veyahut başka bir nedenle nefes darlığı çekenler için faydalı bir uygulamadır. Özellikle Covid-19 geçirenlerde, hastalık sonrası nefes darlığı sıkça görülmeye başladığından, Covid-19 geçirenler için solunum terapisi faydalı bir yöntemdir.
Bunlarla birlikte akciğer rahatsızlığı olan veya geçiren hastalar, nefes darlığını ciddi olarak hissetmiyorlarsa bile, merdiven çıkma, yokuş yürüme gibi normal günlük aktiviteler sırasında güçlük yaşıyorsa, efor kaybı bulunuyorsa, çok kolay yorulup sıklıkla dinlenme ihtiyacı doğuyorsa veyahut hiçbir hastalık tanısı olmayan fakat doğru nefes alıp verme gereksinimi duyan bireylerde de solunum terapisi uygulanabilmektedir.
Covid-19 Geçirenlerde Solunum Fizyoterapisi İşe Yarar mı?
Bilindiği üzere, Covid-19 virüsü direkt olarak akciğerlerimizi etkilediğinden, Covid-19’a yakalanıp atlatan hastalarda solunum yetmezliği, nefes darlığı, zatürre, fibrozis (akciğer zarlarında yapışıklık) gibi rahatsızlıklar sık görülüyor. Akciğerler etkilenince damarlarda kan pıhtılaşmalarına sebep olmakta, solunum kapasitesi ciddi oranda düşmekte ve akciğerlerin bazen tamamına yakını etkilenebilmektedir. Akciğerlerde tutuluma yol açarak solunum yetmezliği, nefes darlığı ve zatürreye sebep olan koronavirüsün zararlı etkilerini "solunum terapisi" ile atlatabilmek veya azaltmak mümkündür. Bu hasarın etkilerini iyileştirmek için solunum terapisi büyük fayda sağlamaktadır.
Solunum terapisi yöntemi ile başlayarak akciğer sekresyonunu azaltmak, bunun sonucunda akciğerin solunum kapasitesini artırmak amaçlanmaktadır. Oksijenlenmesi artan hastalarda pıhtılaşma sorunları da azalır. Vücuttaki oksijenlenme artınca hastanın erken dönemde yorgunluk sorunları son bulmakta veya oldukça azalmakta, organ fonksiyonları ise normale dönmektedir.
Solunum Terapisi Ne İşe Yarar, Nasıl Uygulanır?
Pulmoner rehabilitasyon; hava yollarını temizleyerek ve solunum kaslarını kuvvetlendirerek hastanın daha rahat solunum yapmasını amaçlayan terapi yöntemidir. Yapılan uygulamalar ile hastalarda görülen bitkinlik, halsizlik ve çabuk yorulma gibi olumsuz etkilerin ortadan kaldırması hedeflenir.
Nefesin yetmemesi veya yeterince nefes alınamadığı hissi çok korkutucu olabilmektedir. Bu tür durumlarda hasta panik ve gerginlik içerisine girer. Uzman doktorlar ve fizyoterapistler eşliğinde yapılan solunum terapisi tedavisi ile öncelikle kişiye özgü ve tamamen hastanın ihtiyaçlarına yönelik planlamalar yapılmaktadır. Hastaya doğru nefes alma teknikleri gösterilerek, bu sayede nefes darlığıyla başa çıkabilmesi öğretilmesi ve kontrollü egzersiz tedavileri ile aynı zamanda hastanın daha güçlü ve sağlıklı hissetmesi sağlanması hedeflenir. Ayrıca hastalıkların yol açtığı semptomları olabildiğince azaltmak; hasta günlük yaşam aktivitesini gerçekleştirirken ideal kapasitesini kullanmasını sağlamak amaçlanır
Bunlarla birlikte, salgı temizlenmesine yönelik manuel manevralar, akciğerlerin her bölgesinin iyi bir şekilde havalanmasını sağlayan lokal solunum egzersizleri, yardımcı cihaz eşliğinde yapılan ve girişimsel olmayan işlemler, egzersizler, öksürme eğitimi gibi yöntemler kullanılarak terapi uygulanmaktadır.